درمان پیر چشمی همزمان با عمل آب مروارید

بطور معمول بجای لنز طبیعی چشم که بهنگام عمل آب مروارید از چشم خارج می شود، لنز های داخل چشمی تک کانونی کار گذاشته می شود که فرد فقط دید دور خوبی دارد و برای مطالعه نیاز به عینک دارد. اخیراً لنز های بنام “لنزهای چند کانونی” و “لنزهای تطابقی” طراحی شده اند که علاوه بر اصلاح دید دور، دید نزدیک و همچنین دید حدواسط را نیز اصلاح می کنند. علاوه بر این از این نوع لنز ها می توان برای اصلاح پیر چشمی توأم با اصلاح عیوب انکسار در غیاب وجود آب مروارید نیر با موفقیت استفاده کرد.

این تکنولوژی تحولٌی جدید در درمان آب مروارید و پیر چشمی است و اینجانب تعداد قابل توجهی از این لنزها را در چشم بیمارانم کار گذاشته ام و خوشبجتانه بیماران از این لنزها بسیار راضی هستند. این روش بسیار موفقیت آمیز است؛ به طوری که بیماران برای دور و نزیک نیاز به عینک ندارند.

برای اصلاح همزمان پیر چشمی توام با عمل آب مروارید و کارگذاری لنز های داخل چشمی تکنیک های مختلفی وجود دارد که در این مبحث به آنها می پردازیم:

• روش مونوویژن یا اصلاح تک دید با استفاده از لنزهای تک کانونی(یک چشم برای دید دور و یک چشم برای دید نزدیک اصلاح می شود).
• لنزهای تطابقی یا Accomodative IOLs
• لنزهای چند کانونی یا مولتی فوکال که عملا لنزهای دو کانونی برای

درمان آب مروارید یا کاتاراکت 

درمان غیرجراحی آب مروارید

در مراحل اوليه بعضي از انواع آب مرواريد، وضعيت بينايي با استفاده از عينك ممكن است به طور موقت بهتر شود. دارو، قطره ، ورزش يا عينك مانع بروز يا بهبود آب مرواريد نمي شوند. تاکنون هیچ دارویی برای جلوگیری یا بهبود آب مروارید کشف نشده است. گرچه این موضع یکی از مسائل فعال تحت تحقیق در علم چشم پزشکی است. خوردن غذای سالم، استفاده از عینک آفتابی استاندارد، محافظت از چشم ها در برابر ضربه های احتمالی و کنترل قند خون در بیماران دیابتی می تواند در تاخیرشروع بیماری آب مروارید و کنترل سرعت پیشرفت آن موثر باشد.

هنوز جراحي تنها راه درمان است كه شامل خارج كردن عدسي كدر شده و جايگزيني آن با عدسي مصنوعي (لنز داخل چشمی) است. بسياري از مردم تصور مي کنند که کاهش بينائي جزء لاينفک پيري است؛ در حالي که عمل آب مرواريد بسيار

آب مروارید یا کاتاراکت  Cataract

عدسی چشم Crystalline Lens

عدسي عضوي است محدب الطرفين ، قابل انعطاف، بدون رگ و شفاف با قطر 9 ميليمتر و ضخامت 4ميليمتر که ما بين مايع زلاليه و زجاجيه چشم قرار دارد. عدسی توسط زنولها به شيارهاي بين جسم مژگاني اتصال دارد. عدسي در پشت مردمک واقع شده است وعمل تطابق و متمرکز کردن نور بر روي شبکيه را انجام مي‌دهد.

هرگاه فردي به نزديک نگاه مي‌کند، انقباض عضله سيلياري(جسم مژگانی)، کشش بر روی عدسي را کم مي‌کند و لذا عدسي کروي‌تر شده و قدرت انکساري بيشتري پيدا مي‌کند و تصوير جسم نزديک را بر شبکيه مي‌اندازد (عمل

لنز های مورد استفاده در درمان همزمان آب مروارید و پیر چشمی

در گذشته نه چندان دور چشم پزشکان با عمل جراحی، آب مروارید را خارج کرده و برای جبران عیب انکساری ایجاد شده، عینک های ضخیم تجویز می کردند. تدریجا با ابداع لنزهای داخل چشمی و پیدایش فرمولهای دقیق برای محاسبه قدرت لنزهای داخل چشمی، فرد معمولا برای دور نیاز به عینک نداشت و فقط برای نزدیک نیاز به عینک کار یا مطالعه داشت. سپس با ابداع روشهای جدید عمل آب مروارید یعنی روش “فیکو” و نیز روشهای اصلاح آستیگماتیسم، عیوب انکساری قبل از عمل یعنی “دوربینی، نزدیک بینی و آستیگماتیسم نیز همزمان با عمل جراحی آب مروارید قابل اصلاح شد. اخیرا نیز علاوه بر کارهای فوق با استفاده از لنزهای داخل چشمی خاصی پیرچشمی نیز قابل اصلاح شده است.

بطور معمول بجای لنز طبیعی چشم که بهنگام عمل آب مروارید از چشم خارج می شود، لنز های داخل چشمی تک کانونی کار گذاشته می شود که فرد فقط دید دور خوبی دارد و برای مطالعه نیاز به

لنزهای قابل تنظیم با نور لیزر ( Light -Adjustable Lense )

این لنز ها که به اختصار بنام لنزهای LAL معروفند، و در بعضی کشور های خارج از امریکا استفاده شده اند، این امکان را فراهم میکنند که بعد از حتی جراحی کاتاراکت بتوان در صورت لزوم با تغییری که با استفاده از لیزر در شماره آنها داده میشود دید مناسبتری را برای بیمار فراهم کرد . دستگاه ویژه ای برای اینکار توسط شرکت Calhoun Vision of Pasadena, Calif طراحی شده است . در مطالعه ای که درTijuana و بر روی ١۴ بیماری که این لنز ها در چشم انها کارگذاری شده بود صورت گرفت نشان داده شد که طول موج خاصی میتواند انحنای این لنز ها را در حد ٠/٢۵ دیوپتر تغییر داده و بدین نحو به استثنای تنها یک بیمار چشم پزشکان را به نتیجه دلخواه ریفرکتیو مورد نظر رساند . این لنز ها فعلا تحت مطالعات پیش از دریافت FDA قرار داشته و ممکن است بزودی وارد بازار لنز های خاص امریکا شوند، البته بشرطی که بی خطری و موثر بودن انها در این مطالعات اثبات شود .

لنزهای داخل چشمی piggy back

اگر پس از عمل جراحی آب مروارید شماره چشمتان هنوز کاملا برطرف نشده باشد، ممکن است جراح به شما پیشنهاد بدهد که علاوه بر لنزی که داخل چشمتان است یک لنز بر روی آن اضافه نمائید. به این امر (کوله پشتی) piggy back میگویند که ممکن است از درآوردن لنز قبلی و جایگزینی آن با لنز دیگر بهتر باشد. همچنین اگر شماره چشمتان طورای زیاد باشد که به درجات بالایی از اصلاح احتیاج داشته باشد مانند زمانیکه نزدیک بینی و آستیگماتیسم بسیار بالا دارید، جراح ممکن است از دو لنز همزمان در داخل چشم شما به روش piggy back استفاده کند.

لنزهای داخل چشمی با فیلتر رنگ آبی

لنزهای Acrysof Natural نور آبی پر انرژی و ماوراء بنفش را فیلتر می کنند. این دو طیف نور در نورهای طبیعی و مصنوعی وجود دارند. اشعه ی ماوراء بنفش احتمالا باعث آب مروارید و دیگر مشکلات چشمی می شود که بیشتر لنزهای داخل چشمی مصنوعی مانند لنز کریستالین طبیعی قبل از برداشتن آب مروارید آن را فیلتر می کنند. نور آبی در محدوده ی 400 تا 500 نانومتر که در طیف بینایی می باشد ممکن است باعث صدمه به شبکیه شده و نقشی در شروع تغییرات سنی لکه زرد (ARMD) داشته باشد.

Acrysof Natural با رنگ زرد شفاف رنگ شده است تا باعث فیلتر کردن نور آبی شود. چون رنگ آن شبیه رنگ لنز طبیعی چشم میباشد نظریه ی موجود اعتقاد دارد که این رنگ اضافه شده، باعث محافظت در مقابل نورآبی می شود که با برداشته شدن لنز طبیعی از بین می رود. مطالعات آلکان نشان داده است که این رنگ زرد تغییری در دیدن محیط و کیفیت بینایی شما ایجاد نمی کند.

لنز های توریک برای اصلاح استیگماتیسم

یکی از روشهای اصلاح آستیگماتیسم حین عمل کاتاراکت یا آب مروارید ، کارگذاری لنز های توریک است. اولین لنز توریکی که توانست تائیدیه سازمان دارو و غذای امریکا FDA را دریافت نماید، لنزتوریک کارخانه Staar بود . لنز توریک Staar در محدوده کاملی از شماره های مختلف ارائه میشود که میتواند بین ٢ تا٣/۵ دیوپتر استیگماتیسم را اصلاح نماید . این لنز در بازار ایران وجود ندارد.

لنز توریک بعدی که توانسته است تائیدیه مزبور را در سپتامبر ٢٠٠۵ دریافت نماید لنز توریک کارخانه آلکان امریکا ست که بنام لنز Acyrsof IQ Toric IOL معروف بوده و در مدلهای مختلف T3 تا T9 قابلیت اصلاح ١ تا حدود ۴ دیوپتر استیگماتیسم را داراست که در نوع های مختلف قابلیت فیلتر کردن اشعه ماوراء بنفش UV و یا نور ابی رانیز دارا ست.

در می سال ٢٠١٣ ، FDA لنز Trulign ( کارخانه Bausch+ Lomb ) را نیز مورد تایید قرار داد که قابلیت اصلاح همزمان پیرچشمی و استیگماتیسم را دارد . این لنز که میتواند آستیگماتیسمی بین ٠/٨٣ تا ٢/۵ دیوپتر را اصلاح کند. این لنز میتواند دید مناسبی را در فواصل دور ، نزدیک ، و میانه برای بیماران تامین کند.

 فیلم اصلاح آستیگماتیسم موقع عمل آب مروارید با لنز توریک Astigmatism Correction with Cataract Surger

لنزهای اَسفریک ( Aspheric )

لنرهای قبلی به طور معمول اِسفریک (spheric) بودند بدین معنی که سطح جلویی انها انحنای یکسانی در تمام سطح داشت و انگار انحنای سطح جلویی برشی از یک دایره کره کامل (sphere) بود . در لنزهای جدید اَسفریک که اولین بار توسط کارخانه Bausch&Lomb ارائه شد، انحنای لنز وقتی به کناره ها نزدیک میشود قدری نسبت به انحنای مرکزی کمتر شده تا بتوانند کنتراست بهتری در تصویر حاصل از این لنز ها ایجاد کنند و در نتیجه کیفیت دید بهتری داشته باشند.

کارخانه Bausch &Lomb بعد از ارائه اولین لنز اَسفریک خود بنام لنز Softport با تغییراتی دیگری در طراحی لنز خود لنز Akreos AO را معرفی نمود که میتوانست اختلالات بینایی ( visual aberrations) را نیز کاهش دهد . لنز دیگری از همین مجموعه توسط کارخانه Abbot و بنام Tecnis ارائه گردیده که که میتواند قابلیت بینایی خوبی در شرایط نوری مختلف مثل باران ، برف ، مه ، و تاریکی شبانه ایجاد کند.

براساس ادعای شرکت AMO لنز Tecnis بر مبنای آنالیز wavefront ( تحلیل جبهه امواج نور ارسالی به سوی چشم ) طراحی شده است . این آنالیز همان تحلیلی است که در بعضی جراحی های عیوب انکساری لیزری قرنیه مثلا در لیزیک اختصاصی wavefront lasik صورت میگیرد تا اختلالات تصویری بعد از عمل را به حداقل برساند .

لنزهای های داخل چشمی تک کانونی

بطور معمول بجای لنز طبیعی چشم که بهنگام عمل آب مروارید از چشم خارج می شود، لنز های داخل چشمی تک کانونی کار گذاشته می شود که فرد فقط دید دور خوبی دارد و برای مطالعه نیاز به عینک دارد .

در مواردی که بیمار بخواهد می توان به عنوان یکی از روش های درمان پیرچشمی، قدرت این لنزهای داخل چشمی را طوری انتخاب کرد که بینایی یک چشم برای دیدن اشیاء نزدیک و مطالعه و چشم دیگر برای دیدن فاصله دور مثل تماشای تلویزیون و رانندگی تننظیم شود. این روش را منوویژن یا “تک دید” می نامیم. اگر قرار است پزشک هر دو چشم بیمار را مورد عمل قرار دهد ممکن است در مورد امکان انجام منوویژن نیز با وی صحبت کنید . این روش شامل قرار لنز در یک چشم بمنظور اصلاح دید نزدیک و قرار دادن لنز دیگری در چشم مقابل برای اصلاح دید دور است .

اغلب بیماران به چنین شرایطی بخوبی عادت میکنند ولی در بعضی موارد ممکن است بیمار از هر دو دید دور ونزدیک شکایت نماید . مشکل دیگر اینست که به علت نبودن دید دوچشمی طبیعی بیمار ممکن است از کاهش عمق دید شکایت کند بدین معنی که از دید دو چشمی خوبی برخوردار نباشد .

اعلب بیمارانی مناسب این روش یعنی منوویژن هس