سوراخ ماکولا (Macular hole)
ماکولا یا لکه زرد شبکیه
ماكولا، كه در مركز شبكيه قرار دارد، محل تجمع بيشترين تعداد سلولهاي مخروطي است. فوآ، فرورفتگي كوچكي در مركز ماكولا، بيشترين سلول مخروطي را داراست. ماكولا مسئول ديد مركزي، ديد رنگها و تشخيص دقيق جزئيات است. سلولهاي استوانه اي درقسمت محيطي شبكيه (اطراف شبكيه) قرار دارند و امكان ديد در شب و ديدن حركت اشياء در اطراف را مي دهد.
سوراخ ماکولا Macular hole) )
به فقدان نسبى يا کامل غشای حسى ماکولا، در اصطلاح سوراخ ماکولا گفته مى‌شود. سوراخ ناحیه ی ماکولا ممکن است با علت نامعلوم و وابسته به سن (Age related macular hole ) باشد و یا در اثر ضربه به چشم ایجاد شود. نوع وابسته به سن این بیماری درزنان مسن و در دهه ی هفتم زندگی بیشترین میزان شیوع را دارد.
اين اختلال اگر چه گاهى دوطرفه است؛ اما به‌ندرت در هر دو چشم به طور همزمان به وجود مى‌آيد. شروع آن معمولا با اختلال دید مرکزی در یک چشم می باشد هرچند ممکن است بیمار علائمی نداشته باشد. خطردرگیری چشم مقابل بیمار درعرض 5 سال بسیار بالاست .
ادم ماکولا (تورم لکه زرد شبکیه) Macular Edema
بسياري از بيماري هاي سيستميک (عمومی) و چشمي می توانند باعث ادم ماکولا (ورم لکه زرد شبکیه) شوند. ادم ماکولا به دو شکل عمده ديده مي شود؛ اول ضخيم شدن منتشر ماکولا و ديگري ماکولا با نماي مشخص پتالوييد (برگ شبدري) که به نام ادم ماکولاي سيستوييد خوانده مي شود. ادم سيستوئيد ماکولا به حالتى اطلاق مى‌گردد که مايع در لایه های های لکه زرد شبکیه (فضاهاى لانه زنبورى لايه‌ی رتيکولر خارجى و لايه‌ی نوکلئار داخلى ) تجمع می يابد.
علل ادم ماکولا
علل ادم ماکولا گوناگونند. ورم شبکيه که ماکولا (لکه زرد شبکیه) را نيز گرفتار مى‌کند، مى‌تواند ناشی از بيمارى‌هاى التهابى چشم بخصوص التهاب هاي قسمت خلفي چشم، بيمارى‌هاى عروق شبکيه نظیر انسداد سياهرگي شبکيه ، جراحى های داخل چشمی، دژنرسانس‌هاى شبکيه، داروها، غشاهاى ماکولا و رتينوپاتي ديابتي (گرفتاری شبکیه ناشی از بیماری قند) باشد. شناخته‌شده‌ترين عامل مسبب ادم سيستوئيد ماکولا جراحى داخل چشمى مثل جراحی آب مروارید مى‌باشد.